فرصت سوزی صنعتی!

اقتصاد ایران سالهاست با چالشهای ریز و درشت دستوپنجه نرم میکند و در این میان، بخش صنعت بهعنوان موتور محرک رشد اقتصادی، نتوانسته آنگونه که باید و شاید حرکت کند.
به گزارش خبرگزاری مهر، آگاه نوشت: کارخانههایی که با سرمایههای کلان ایجاد شدهاند، امروز بخش زیادی از توان خود را بیاستفاده رها کردهاند و بسیاری از خطوط تولید در سکوت و خاموشی به سر میبرند. ابراهیم شیخ، معاون صنایع عمومی وزارت صنعت، معدن و تجارت، اخیراً با آماری هشداردهنده تصویری روشن از این وضعیت ارائه کرده است: «برخی صنایع کشور تنها با ۲۰ درصد ظرفیت خود مشغول فعالیت هستند و بهطور میانگین، صنایع ما با ۴۰ درصد ظرفیت نصبشده کار میکنند.» این ارقام نشان میدهد که بیش از نیمی از توان صنعت کشور عملاً معطل مانده و سرمایههای ملی در چرخهای ناقص گرفتار شده است.
این واقعیت تنها یک عدد نیست، بلکه پیامدهای گستردهای برای جامعه دارد. وقتی کارخانهای با ۲۰ یا ۳۰ درصد توان خود فعال است، به معنای آن است که بخش زیادی از نیروی کار بلااستفاده میماند، دستگاهها و ماشینآلات مستهلک میشوند بیآنکه بهرهای ببرد و سرمایهگذاران با سود اندک یا حتی زیان روبهرو میشوند. در چنین شرایطی، نهتنها رشد اقتصادی محقق نمیشود، بلکه اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی نیز آسیب میبیند. از سوی دیگر برنامه هفتم توسعه برای رشد اقتصادی چشم اندازی را ترسیم کرده است. از این رو هدفگذاریهای برنامه هفتم، رشد هشتدرصدی اقتصاد است و برای رسیدن به این هدف، متوسط نرخ رشد بخشی در حوزه صنعت ۸.۵ درصد تعیین شده است. اما چرا صنایع ایران به چنین نقطهای رسیدهاند که نیمی از توانشان زمینگیر شده است؟ پاسخ را باید در تورم تولید جستوجو کرد؛ پدیدهای که کمتر از تورم مصرفکننده به چشم میآید، اما اثرات مخربتری بر پیکره اقتصاد دارد. تورم تولید به معنای افزایش مستمر هزینههای بنگاههای صنعتی است؛ از مواد اولیه گرفته تا انرژی، حملونقل و دستمزد. وقتی این هزینهها بالا میرود، قیمت تمامشده کالاها افزایش پیدا میکند و درنتیجه، تولیدکننده یا مجبور است کالا را با قیمتی بفروشد که از توان خرید مردم خارج است، یا بهناچار با زیان ادامه دهد. در هر دو حالت، ادامه کار برای بسیاری از واحدهای صنعتی توجیه خود را از دست میدهد. همین روند است که موجب تعطیلی پیاپی کارخانجات و خطوط تولید شده و حتی صنایعی با سابقه طولانی را نیز به ورطه خاموشی کشانده است.
تورم تولید نهتنها تولیدکننده را تحت فشار قرار میدهد، بلکه اثر دومینویی بر بازار میگذارد. وقتی عرضه کالا کاهش مییابد، حتی با وجود تقاضای ثابت، بازار با کمبود و گرانی مواجه میشود. این گرانی دوباره به چرخه تورم مصرفکننده بازمیشود و فشار معیشتی را بر مردم افزایش میدهد. به بیان دیگر، رکود صنعتی و گرانی کالاها دو روی یک سکهاند که هر دو ناشی از هزینههای روبهرشد تولید هستند.
در چنین شرایطی، فعالسازی صنایع یک ضرورت انکارناپذیر است. بدون جهش در بخش صنعت، نه میتوان به رشد اقتصادی امید داشت و نه میتوان معضل بیکاری و مشکلات معیشتی را حل کرد. اما چگونه میتوان این ظرفیتهای خالی را دوباره وارد چرخه کرد؟ نخستین گام، مهار تورم تولید است. دولت باید با ایجاد ثبات در بازار ارز، کاهش هزینه واردات مواد اولیه و اصلاح سیاستهای مالیاتی و بانکی، فشار مستقیم بر تولیدکنندگان را کم کند. هیچ صنعتی بدون دسترسی به مواد اولیه و سرمایه در گردش نمیتواند چرخهای خود را بچرخاند.
البته شیخ، معاون صنایع عمومی وزارت صمت در همین بخش تاکید کرده؛ رشد ۸.۵ درصدی برای صنعت هدفگذاری شده است و ما اسناد راهبردی برای دستیابی به این اهداف را تهیه کردهایم، امیدواریم بانک مرکزی کمک کند تا سرمایه در گردش بخش صنعت فراهم شود.وی گفت: در بخش تأمین انرژی تلاش شده تا با کمک وزارت صمت، صاحبان صنایع دیزل ژنراتور نصب کنند و گازوئیل مورد نیاز آنها تأمین شود.معاون وزیر صمت افزود: همچنین بنا شده که قطعیهای برق نیز در اختیار استانداران باشد تا بتوانند براساس برنامههای تولید صنایع در هر استان، نسبت به قطعی برق، برنامهریزی شده اقدام کنند. همچنین وی ادامه داد: دستورالعمل سرمایه گذاری برای تولید بدون کارخانه تهیه شده تا از ظرفیتهای خالی، حداکثر استفاده را داشته باشیم.
از سویی دیگر، بهرهبرداری از همان ظرفیتهای خالی است که امروز به تهدیدی برای اقتصاد بدل شدهاند. سیاست تولید بدون کارخانه که وزارت صمت بر آن تأکید دارد، میتواند بستر مناسبی برای استفاده از خطوط تولید خاموش یا نیمهفعال باشد. در این مدل، کارآفرینان میتوانند بدون نیاز به احداث کارخانه مستقل، از امکانات موجود استفاده کنند و محصول خود را روانه بازار کنند. این الگو بهویژه برای واحدهای کوچک و متوسط میتواند بسیار کارآمد باشد. در کنار اینها، باید به سراغ اصلاح فضای کسبوکار رفت. از این رو بسیاری از فعالان صنعتی میگویند که بروکراسی اداری، قوانین دستوپاگیر و تعدد مجوزها، انگیزه برای سرمایهگذاری صنعتی را از بین برده است. ایجاد پنجره واحد برای خدمات صنعتی، کاهش مراحل صدور مجوز و تسهیل فرآیندهای اداری میتواند بخش مهمی از گرهها را باز کند.
از سوی دیگر، نوسازی فناوری در صنایع ضرورتی اجتنابناپذیر است. بخش بزرگی از خطوط تولید ایران هنوز با فناوریهای قدیمی کار میکنند و همین موضوع باعث افزایش هزینه و کاهش بهرهوری میشود. حمایت از نوسازی صنایع، سرمایهگذاری در فناوریهای نوین و تقویت استارتآپهای صنعتی میتواند راهی برای کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری باشد.
عامل مهم دیگر، توسعه بازارهای صادراتی است. اگر صنایع کشور تنها به بازار داخلی محدود شوند، ظرفیتهای تولید هرگز بهطور کامل فعال نمیشود. گسترش دیپلماسی اقتصادی، انعقاد توافقات تجاری با کشورهای همسایه و ایجاد مشوقهای صادراتی میتواند افقهای تازهای پیش روی صنعت ایران بگشاید. صادرات نهتنها موجب افزایش تولید میشود، بلکه ارزآوری و رونق اقتصادی را هم به همراه دارد.
درنهایت، باید مسأله تأمین مالی صنایع نیز جدی گرفته شود. بسیاری از واحدهای صنعتی حتی اگر بازار و مواد اولیه داشته باشند، به دلیل نبود سرمایه در گردش نمیتوانند چرخه تولید خود را کامل کنند. تسهیلات بانکی با نرخ مناسب، انتشار اوراق تأمین مالی تولید و استفاده از منابع صندوق توسعه ملی ازجمله ابزارهایی است که میتواند سرمایه لازم برای حرکت صنایع را فراهم کند. امروز بیش از هر زمان دیگری، فعالسازی صنایع و بهرهگیری از ظرفیتهای خالی به یک ضرورت ملی تبدیل شده است. این موضوع فقط یک بحث اقتصادی نیست، بلکه با امنیت شغلی میلیونها خانواده و آینده معیشتی جامعه گرهخورده است. صنعتی که فعال باشد، اشتغال ایجاد میکند، درآمد ملی را افزایش میدهد و حتی در عرصه بینالمللی جایگاه کشور را ارتقا میدهد. اگر سیاستگذاران به درستی مسیر را تشخیص دهند، میتوان تهدیدهای امروز را به فرصتهای فردا تبدیل کرد.
کد خبر 6592983
""
-
جشنواره گردشگری سیرجان، فرصت معرفی ظرفیتهای فرهنگی و تاریخی منطقه است
-
توسعه گردشگری مراغه با تغییر نگرش ها محقق می شود
-
بقایی: هر حمله صهیونیستها مسئولیت آمریکا را در پی دارد
-
هشدار دریایی سطح نارنجی در مازندران؛ شنا ممنوع است
-
اتصال واحد های۴و ۵ نیروگاه سد چمشیر گچساران به شبکه برق سراسری
-
تکرار ادعای «کایا کالاس» درباره برنامه هستهای ایران
-
توزیع ۴۴ هزار میلیارد ریال عوارض در استان مرکزی
-
اخطار قاطع دادستانی به مراکز توانبخشی متخلف شهریار
-
۷۲۷ فرصت شغلی در بخش تعاون خراسان جنوبی ایجاد شد
-
گلستان پیشتاز توسعه زیرساختهای ورزشی روستایی و جذب اعتبارات ملی
""
-
دستگیری هنجارشکنان خیابان بهار در تبریز
-
برگزاری نشست اطلس تجارت ایران؛ تلاشی ملی برای همافزایی دولت است
-
مرکز اصلی پیوند کبد ایران کجاست؟
-
شجریان از دلایل دور شدن از موسیقی سنتی گفت؛ به دنبال تجربههای نو هستم
-
برنامه مسابقات جهانی کشتی فرنگی؛ جدال میرزازاده با حریفان در روز نخست
-
حکم اعدام بابک شهبازی جاسوس موساد اجرا شد
-
ظرفیت پذیرش دانشجو در کنکور به ۵۰۱ هزار نفر رسید؛ رشد ویژه پیام نور
-
آیا گوشت قرمز پروتئین بیشتری نسبت به گوشت سفید دارد؟
-
افشاگری نماینده پارلمان اوکراین درباره نقش زلنسکی در ترور ترامپ و کرک!
-
کشتی آزاد ایران چگونه «آقای» جهان شد؛ طلسمشکنی با چند عامل تاثیرگذار
""""""""""""""""
-
روزنامههای صبح چهارشنبه ۲۶ شهریور ۱۴۰۴
-
روزنامههای ورزشی سهشنبه ۲۵ شهریور ۱۴۰۴
-
روزنامههای اقتصادی سهشنبه ۲۵ شهریور ۱۴۰۴
-
روزنامههای صبح سهشنبه ۲۵ شهریور ۱۴۰۴