نسل‌کشی در برابر چشمان جهان
برای نخستین‌بار، سازمان ملل به‌طور رسمی وقوع نسل‌کشی در غزه را تأیید کرد؛ اعترافی دیرهنگام اما بی‌سابقه که ابعاد فاجعه انسانی در این منطقه را آشکارتر کرد.
به گزارش مشرق، گزارش تازه سازمان ملل تکان‌دهنده است؛ برای نخستین بار وقوع نسل‌کشی در غزه را اعلام کرده. اما فاجعه آنقدر آشکار و مهیب است که دیگر جای انکار نماند؛ آش آنقدر شور شد که صدای سازمان ملل هم درآمد. با این حال، حتی این اعتراف هم همه ابعاد فاجعه را نشان نمی‌دهد. مردم غزه آنچه را امروز سازمان ملل روی کاغذ آورده، هر روز در کوچه و خانه خود زندگی کرده‌اند: مرگ کودکان، ویرانی خانه‌ها و خانواده‌ها و بیمارستان‌های خاموش.
دوسال کشتار و سقوط یک ملت
از همان روزهای نخست جنگ، تصاویر خانه‌های ویران، خانواده‌های محوشده و بیمارستان‌های زیر آوار، به‌روشنی حکایت از جنایتی بزرگ داشت. آزادگان جهان همان روزها نشانه‌ها را دیدند و نسل‌کشی را فریاد زدند. پیاده نظام رسانه‌ای اسرائیلی هر جا سخن از نسل کشی بود، فعال می‌شد تا واقعیت را بپوشاند. آنقدر رژیم صهیونیستی بر جنایت اصرار کرد که صدای سازمان مللِ خاموش هم درآمد.
از اکتبر ۲۰۲۳ تا ژوئیه ۲۰۲۵، بیش از ۶۰ هزار فلسطینی جان باختند؛ در میانشان ۱۸٬۴۳۰ کودک و ۹٬۷۳۵ زن بسیاری از خانواده‌ها به‌طور کامل از شناسنامه‌های غزه حذف شدند. در یک شب، پدر و مادر و فرزندان همگی زیر آوار رفتند. مراسم‌های تشییع به صفی از تابوت‌ها بدل شد؛ گاهی پنج، شش یا ده تابوت کنار هم، هم‌قد و هم‌رنگ. شهدای فلسطین فقط عدد نیستند؛ هر کدام قصه زندگی‌ای است که ناگهان خاموش شد.
کمیسیون سازمان ملل با استناد به کنوانسیون ۱۹۴۸ منع نسل‌کشی اعلام کرده اسرائیل چهار عمل مجرمانه را مرتکب شده است: کشتن اعضای گروه، آسیب شدید جسمی و روانی، تحمیل شرایط زندگی نابودکننده و جلوگیری از تولد نسل جدید. این‌ها همان مصادیق آشکار نسل‌کشی‌اند که حقوق بین‌الملل تعریف کرده و سازمان ملل ناچار به اعتراف آن شده است.
اسناد سازمان ملل نشان می‌دهد غیرنظامیان در غزه آگاهانه هدف قرار گرفتند. خانه‌ها، مدارس و پناهگاه‌هایی که باید امن باشند، به گورهای دسته‌جمعی تبدیل شدند. در اکتبر ۲۰۲۳، بمباران خانه خانواده الایدی در اردوگاه النصیرات به کشته شدن ۲۸ نفر از جمله ۱۲ کودک انجامید؛ در منطقه‌ای که خود ارتش اسرائیل پیش‌تر آن را «امن» معرفی کرده بود. یکی از بستگان بازمانده گفت: «وقتی از زیر آوار بیرون آمدم، دیگر کسی نبود. نه پدرم، نه مادرم، نه بچه‌ها. همه با هم دفن شدند.»
در ۱۸ مارس ۲۰۲۵، حتی در شرایط آتش‌بس رسمی، حملات گسترده به محلات مسکونی بیش از ۴۰۴ کشته برجای گذاشت؛ از جمله ۱۷۰ کودک و ۸۰ زن. خانواده‌ها به امید آتش‌بس در خانه‌هایشان مانده بودند، اما همان‌جا هدف قرار گرفتند.
مدارس و ساختمان‌های سازمان ملل هم مصون نبودند. در چندین حمله، صدها غیرنظامی که به این مکان‌ها پناه برده بودند جان خود را از دست دادند. تصاویر صف اجساد در حیاط مدارس، سندی آشکار بر عامدانه بودن سیاست کشتار غیرنظامیان است.
کمیسیون تحقیق تصریح می‌کند این‌ها «تراژدی‌های تصادفی» نبودند، بلکه تصمیم‌هایی آگاهانه برای نابودی غیرنظامیان بودند. بر اساس ماده ۲ بند (الف) کنوانسیون ۱۹۴۸، این موارد به‌روشنی در ردیف «کشتن اعضای گروه» و در نتیجه مصداق نسل‌کشی قرار می‌گیرند.
حمله به زندگی؛ بیمارستان‌ها، کودکان و نسل آینده
نسل‌کشی فقط با گلوله رخ نمی‌دهد؛ وقتی امکان ادامه زندگی سلب شود، نسل‌کشی شکل دیگری می‌گیرد. در غزه، بیمارستان‌ها، مدارس و حتی صف‌های غذا به میدان مرگ تبدیل شدند.
بین اکتبر ۲۰۲۳ و ژوئیه ۲۰۲۴، اسرائیل ۴۹۸ حمله به مراکز درمانی انجام داد. در این حملات دست‌کم ۷۴۷ نفر، از بیماران و پزشکان گرفته تا زنان باردار و نوزادان، کشته شدند. بمباران بیمارستان اروپایی غزه در مه ۲۰۲۵ آخرین مرکز درمان سرطان را تعطیل کرد؛ ۱۹ کشته، ۴۰ زخمی و هزاران بیمار بدون پناه. این تصمیم آگاهانه برای خاموش کردن زندگی بود.
در همین دوره، بیش از ۱۴۶ هزار نفر زخمی شدند. تنها در سال ۲۰۲۴، به‌طور میانگین روزانه ۱۰ کودک پای خود را از دست دادند. این آمار یعنی هر روز ده‌ها مادر شاهد شدند فرزندشان دیگر قادر به دویدن یا بازی کردن نیست.
محاصره هم بُعد دیگری از این نسل‌کشی بود. در سال ۲۰۲۴ بیش از۱ ٬ ۳۷۳ نفر در صف‌های غذا یا اطراف مراکز امداد کشته شدند. این افراد تنها برای یک قرص نان یا شیشه شیر ایستاده بودند. کمیسیون سازمان ملل تأکید دارد که این سیاست‌ها حساب‌شده و با هدف ایجاد قحطی و نابودی جمعی اجرا شدند.
تلخ‌تر این است که بیشترین فشار بر کودکان است. یونیسف هشدار داده تقریباً تمام ۱.۲ میلیون کودک غزه نیاز فوری به حمایت روانی دارند. به گزارش مؤسسه خیریه «کودکان جنگ»، نیمی از والدین می‌گویند فرزندانشان مطمئن‌اند به زودی خواهند مرد. برخی کودکان حتی آرزو کرده‌اند مرگ زودتر فرا برسد. این شرایط همان است که کنوانسیون ۱۹۴۸ در ماده ۲ بند (ج) «تحمیل شرایط زندگی نابودکننده» تعریف می‌کند.
صهیونیست‌ها و زبان نسل‌کشی
در کنار زخم بمباران‌ها و گلوله‌ها، کلمات هم زمینه‌ساز جنایت شدند. رهبران اسرائیل با زبان نفرت راه کشتار را هموار کردند و سکوت دولت‌های غربی، این زبان را از شعار به دستور عمل بدل ساخت.
نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو، وزیر جنگ یوآو گالانت و رئیس‌جمهور اسحاق هرتزوگ بارها فلسطینی‌ها را «حیوانات انسانی» و «فرزندان تاریکی» نامیدند. گالانت آشکار گفت: «ما غزه را محو خواهیم کرد.» این واژه‌ها فقط سخن نبودند؛ فرمانی بودند برای مشروعیت‌بخشی به نابودی.
به تصریح کمیسیون سازمان ملل، این جملات تحریک مستقیم به نسل‌کشی محسوب می‌شوند. اما اثرشان فقط در عرصه نظامی نماند. میلیون‌ها فلسطینی هر روز با این برچسب‌ها مواجه شدند؛ کودکی که می‌شنود دشمن او را «حیوان» می‌خواند و همزمان خانه‌اش ویران می‌شود، زخمی روانی برمی‌دارد که به تعبیر کنوانسیون ۱۹۴۸، مصداق آسیب شدید روانی است.
نسل‌کشی در برابر چشمان جهان
جنگ در غزه فقط جان هزاران نفر را نگرفته؛ آینده یک ملت را هم هدف قرار داده است. زنان باردار در بیمارستان‌های بی‌برق جان دادند، نوزادان در دستگاه‌های خاموش ماندند و کلینیک‌های باروری نابود شدند. در حمله به کلینیک ناباروری البسمة، تمامی نمونه‌های باروری از بین رفت؛ امید بسیاری از خانواده‌ها برای داشتن فرزند یک‌باره محو شد. گزارش همچنین به خشونت‌های جنسی علیه زنان فلسطینی در بازداشتگاه‌ها اشاره دارد. این اقدامات، مطابق ماده ۲ بند (د) کنوانسیون ۱۹۴۸، مصداق روشن «جلوگیری از تولد نسل جدید» است.
بادی در نظر داشت اسرائیل تنها مقصر این نسل‌کشی نیست؛ سکوت قدرت‌های جهانی نیز شریک جرم اند. بمب‌هایی که بر سر غزه فرود آمدند در کارخانه‌های آمریکا و اروپا ساخته شدند. بودجه‌ای که جنگ را ادامه داد، از جیب مالیات‌دهندگان غربی پرداخت شد. سکوت نهادهای بین‌المللی و مدعیان حقوق بشر، فاجعه را گستاخانه‌تر کرد.
سازمان ملل یادآور می‌شود که در برابر نسل‌کشی، بی‌طرفی وجود ندارد. طبق کنوانسیون ۱۹۴۸، همه دولت‌ها موظف‌اند نه‌تنها خود مرتکب نسل‌کشی نشوند، بلکه برای جلوگیری از آن اقدام کنند، همکاری با عاملان را پایان دهند و مرتکبان را محاکمه کنند. جهان اما در قبال غزه این وظیفه را انجام نداده است.
با این همه، ملت فلسطین همچنان ایستاده است. بمباران، محاصره، قحطی و کشتار امیدشان را نشکسته. اگرچه شاخص‌های زندگی سقوط کرده، اما ملتی که دو سال در برابر یکی از بزرگ‌ترین ماشین‌های جنگی منطقه مقاومت کرده، نشان داده آینده خود را تسلیم نخواهد کرد. اهالی غزه می‌خواهند ثابت کنند ایستادگی آنان سپری بر نسل کشی است.
